Het gokken onder jongeren is enorm toegenomen nadat online kansspelen in 2021 legaal werden. De helft van de studenten ziet gokken inmiddels als iets normaals. ‘Ook het problematisch gokgedrag is drastisch toegenomen,’ zegt Jeroen Hairwassers. De docent-onderzoeker krijgt een Fontys promotiebeurs voor zijn onderzoek naar de preventie van gokschade bij jongvolwassenen.
Het promotieonderzoek in samenwerking met Amsterdam UMC start pas na de zomervakantie, maar Jeroen Hairwassers van Fontys Economie Tilburg is al een poosje bezig met gesubsidieerd onderzoek naar online gokken. Op de resultaten van zijn eerdere onderzoeken kan hij voortbouwen. Hairwassers wil de komende vijf jaar proberen inzicht te krijgen in de ontwikkeling van problematisch gokgedrag en de persoonlijke, sociale en maatschappelijke factoren die een rol spelen bij gokschade. Daarmee wil hij bijdragen aan wetenschappelijke inzichten die zowel beleid als preventiemaatregelen kunnen versterken.
Kleurtjes en geluidjes
Waar komt die interesse in dit onderwerp vandaan? Hairwassers: ‘Uit verontwaardiging. Ik vind dit een heftige ontwikkeling die de jongeren raakt die ik dagelijks zie. Tijdens EK’s en WK’s gaat het bij veel instituten over niets anders dan over gokken. Ik vind het opvallend dat de aanbieders van gokproducten zoveel ruimte krijgen van de overheid. Er zit namelijk een ingenieus systeem achter al die kleurtjes, geluidjes en meldingen gebaseerd op slimme technologie, wetenschappelijk gedragsonderzoek en marketing. Daarbij zorgt de normalisatie van gokken er ook voor dat een grote groep overstag gaat en ermee door blijft gaan. Voor alle goksites geldt: het huis wint altijd, als je maar lang genoeg doorspeelt. Sportkennis lijkt invloed te hebben bij sportwedden, maar dat is een misvatting.’
Maatschappelijke kosten
Gokschade omvat alle soorten schade die kan optreden naar aanleiding van problematisch gokgedrag. Hairwassers: ‘Het gaat niet alleen om financiële problemen, maar ook om vermoeidheid, slecht slapen, verminderde concentratie en invloed op relaties, studie en werk. De maatschappelijke kosten van gokken zijn hoog.’ Jongeren die problematisch gokgedrag vertonen doen er volgens Hairwassers gemiddeld tussen de twee en acht jaar over voordat ze hulp vragen. ‘Dat is een lange periode in een belangrijke ontwikkelingsfase.’ Gelukkig melden steeds meer jongeren zich inmiddels bij zelfhulpgroepen, bij loketkansspel.nl of bij Cruks, het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen.
Toepassing in het onderwijs
Ook het onderwijs wordt al betrokken en de onderzoeksresultaten zullen worden ingezet om het onderwijs te versterken. De verwevenheid van gokgelden en Nederlandse (top)sport staat centraal in een module van de Minor Waardecreatie binnen de Topsport die Hairwassers met collega en copromotor Bart van Bezooijen verzorgd. ‘Het is belangrijk dat onze economiestudenten ook door een maatschappelijke bril kunnen kijken, bijvoorbeeld als ze als marketeer in de online gokwereld terecht komen. De opgedane kennis kan daarnaast ook worden toegepast in ondersteunings- en begeleidingsprogramma’s van studentvoorzieningen, zoals Fontys Helpt, waar we ook al mee in gesprek zijn hierover.’
Hairwassers is tevreden als zijn onderzoek in 2030 verbeterde inzichten in de preventie van gokschade heeft opgeleverd. ‘En dat we daarin met het hele stakeholderveld optrekken. Niet alleen wil ik onderwijsinstellingen handvatten bieden over hoe ze hiermee om moeten gaan, maar ook sportverenigingen, ouders en beleidsmakers kunnen de inzichten gebruiken.’
Zo lang gaat de onderzoeker echter niet wachten met het delen van inzichten. ‘Er is op dit moment al een groot probleem, waarvan we nog maar het topje van de ijsberg zien. Daarom is het belangrijk om nu al iets te doen, onze kennis nu al zoveel mogelijk te verspreiden en bewustwording te vergroten’
Wat is de Fontys promotiebeurs?
Fontys heeft een promotiebeleid met het doel het aantal promovendi fors te verhogen. De komende jaren komen steeds tien promotiebeurzen beschikbaar voor medewerkers. Zo wil de hogeschool bijdragen aan de verdere kwaliteitsverbetering van het onderwijs en onderzoek. Fontys wil zich verder ontwikkelen naar een kennisinstelling met een goede balans tussen medewerkers met een bachelor-, master- en PhD of PD in hun bagage.
Nieuwsuur kwam langs tijdens een les van Hairwassers over online gokken: Kijk terug.
Auteur: Ingrid Oonincx
