Het onderzoek naar de Einstein Telescoop levert waardevolle technologische kennis op. Die kennis biedt grote kansen voor het bedrijfsleven, maar bereikt ondernemers nog onvoldoende. Het nieuwe ETpathfinder Smart Skills Lab in Maastricht wil daar verandering in brengen. Het ontwikkelt de komende jaren lesmodules waarmee vooral het midden- en kleinbedrijf (mkb) zijn werknemers kan bijscholen. Fontys Hogeschool is een van de partners in het project en richt zich op kennisontwikkeling en -deling, en onderzoek rondom het onderhoud van de Einstein Telescope.
De Einstein Telescoop is een onderzoeksfaciliteit in ontwikkeling, bedoeld om zwaartekrachtsgolven met ongekende precisie te detecteren. Het project bundelt tal van sleuteltechnologieën, zoals fotonica, cryotechniek, ultrahoog vacuüm en data-analyse. Deze zijn niet alleen relevant voor de wetenschap, maar ook voor sectoren als de hightechindustrie, bouw, installatietechniek en logistiek. Juist in die sectoren blijkt het moeilijk om toegang te krijgen tot de nieuwste technologische inzichten. Het Smart Skills Lab wil die kloof dichten.
Onderzoek onderhoud systeem
De Fontys-lectoraten System Design & Realisation en Mechatronics & Robotics zijn betrokken bij het ETpathfinder Smart Skills Lab. Lector Erik Puik: ‘Ons onderzoek richt zich op het onderhoud van de Einstein Telescope: het buizensysteem én de satellieten met lasers en spiegels. Vanuit Systems Engineering bekijken we het ontwerpproces, zodat vanaf het begin wordt nagedacht over onderhoud. Staat het systeem er, dan is het automatiseren daarvan een cruciale factor. Hoe zet je robots in om onderhoud automatisch en op afstand uit te voeren? Dáár focust het lectoraat Mechatronics & Robotics op.’ Voor dit laatste onderzoek werkt Fontys samen met Zuyd Hogeschool.
Testen met prototype
De Maastricht University bouwt op dit moment ETpathfinder, een prototype van de Einstein Telescope. Daar wordt veel van de technologie voor de Einstein Telescoop voorbereid en getest. De Fontysonderzoekers maken gebruik van deze experimentele leeromgeving om hun onderzoek naar het onderhoud te testen. ‘De kennis die we met beide onderzoeken opdoen, delen we met bedrijven in Zuid-Nederland. Zo krijgen ze naast kennis een inkijkje in een groot internationaal project. Mocht de Einstein Telescope in onze regio gebouwd gaan worden, dan kunnen ze daar ook een rol inspelen’, aldus de Fontyslector System Design & Realisation.
Perfecte plek
In het eerste projectjaar van het Smart Skills Lab verdiepen elf gepromoveerde technologie-experts zich in de gebruikte technieken. Daarna vertalen zij deze kennis, samen met het mbo en hbo, naar bruikbaar leermateriaal. ‘We starten met verschillende technische domeinen,’ aldus projectleider prof. Stefan Hild van de Universiteit Maastricht. ‘Dat levert tientallen trainingen op, waar bedrijven naar behoefte uit kunnen kiezen. De lesprogramma’s bouwen we stap voor stap op. Van eenvoudige instructievideo’s en interactieve online tools tot workshops in onze laboratoria en cleanroom.’
Toekomstbestendige arbeidsmarkt
Via een digitaal leerplatform worden de trainingen breed beschikbaar gesteld. Bedrijven kunnen zelfstandig of onder begeleiding aan de slag. Innovatieworkshops, bedrijfsbezoeken en praktijkgerichte oefeningen maken de overdracht van kennis concreet en toepasbaar. Daarmee krijgt het MKB directe toegang tot technologieën die eerder vooral in onderzoeksinstellingen beschikbaar waren. Het project speelt ook in op het groeiende tekort aan technisch geschoold personeel. Door praktijkgericht onderwijs te koppelen aan actuele innovaties, draagt het Smart Skills Lab bij aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt. De opgebouwde kennis en vaardigheden blijven bovendien van waarde, ongeacht de uiteindelijke locatie van de Einstein Telescoop.
Europees Interreg-programma
Het ETpathfinder Smart Skills Lab ontvangt ruim 2 miljoen euro van het Europese Interreg-programma, dat grensoverschrijdende samenwerking stimuleert. De partners zelf dragen samen een gelijk bedrag bij aan het project. Dankzij deze steun kunnen bedrijven in de regio snel profiteren van de technologische spin-off van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Zo wordt pure nieuwsgierigheid naar het universum direct verbonden aan economische groei en innovatie op aarde.
Overzicht van de 17 partners
Nederland
- Universiteit Maastricht – Maastricht
- Open Universiteit – Heerlen
- Eindhoven University of Technology – Eindhoven
- Vista College – Maastricht
- LIOF – Maastricht
- Provincie Limburg – Maastricht
- Fontys Hogelschool – Eindhoven
- NWO – Amsterdam
- Zuyd Hogeschool – Heerlen
België
- KU Leuven – Leuven
- UC Leuven – Heverlee
- Universiteit Antwerpen – Antwerpen
- POM Limburg – Hasselt
- SyntraPXL – Hasselt
- Universiteit Gent – Gent
- Vrije Universiteit Brussel – Brussel
Duitsland
- RWTH Aachen – Aken
Access the English version via the button in the top-right corner
