‘Op stap gaan’ is belangrijk voor de meeste jonge mensen. Het is gezellig en bovendien goed voor de sociale ontwikkeling en voor het vormen van een eigen identiteit. Maar het is niet altijd veilig. Vorig jaar deed Fontysstudent Manolya Güngor afstudeeronderzoek naar de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen in het uitgaansleven. De conclusie: zij voelen zich vaak onveilig. Als vervolg hierop gaf het Centre of Expertise Health dit jaar opdracht om te onderzoeken wat de veiligheidsbeleving is van jonge mannen. Student Melanie van Omme gaat met deze (afstudeer)opdracht aan de slag. “We zoeken antwoorden en interventies die uitgaan voor iedereen veiliger maken.”
Het onderzoek richt zich op de veiligheidsbeleving van jong volwassen mannen in het uitgaansleven van Eindhoven. “Daarnaast gaan we manieren onderzoeken waarop je individueel en collectief gedrag kunt beïnvloeden, om veiligheid in het uitgaansleven te vergroten”, vertelt Melanie. Ze is als student-onderzoeker verbonden aan het Fontyslectoraat Mens en Technologie en aan het Centre of Expertise Health. “Ik heb inmiddels een literatuurstudie gedaan, partners gesproken en gesprekken gevoerd. Ik verwacht dat we bruikbare kennis gaan opleveren over veiligheid in het uitgaansleven.”
Eric Schoenmakers is docent-onderzoeker bij Fontys en vanuit het Centre of Expertise Health opdrachtgever van Melanie. Hij licht de achtergrond van het onderzoek toe. “Voorop gesteld: jongeren vinden uitgaan overwegend leuk. Maar wat mij bijbleef uit het onderzoek van Manolya Güngor is dat jonge vrouwen iedere stapavond een gevoel van onveiligheid hebben. Vaak veroorzaakt door het gedrag van jonge mannen. Vrouwen zijn zich daardoor zeer bewust van hun omgeving. Daarnaast vinden zij onveiligheid bijna ‘normaal’, ze zeggen dingen als ‘het hoort erbij’. We begonnen onszelf de vraag te stellen: hoe beleven jonge mannen hun uitgaansveiligheid?”
Uitdagen
Jonge mannen blijken ook een gevoel van onveiligheid te ervaren in het uitgaansleven. Melanie: “In de gesprekken die ik heb gevoerd met jong volwassen mannen, blijkt dat er voor hen ook een veranderbehoefte ligt bij hun gevoel van veiligheid. Jonge mannen blijken elkaar regelmatig uit te dagen in het uitgaansleven. Veel mannen zijn bang om in ruzies en gevechten terecht te komen.” Over het algemeen voelen niet-heteroseksuele mannen zich onveiliger dan heteroseksuele mannen. “Daarom maken we in dit onderzoek onderscheid naar geaardheid”, aldus Melanie.
Niet Bewust
Jongeren spelen zelf een grote rol in het veroorzaken van onveilig gedrag. Eric pleit voor een genuanceerde blik: “Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen uitgaanders die bewust over de grenzen van anderen heen gaan en uitgaanders die dat onbewust doen. Die laatste groep wil de ander niet kwetsen, heeft achteraf spijt of beseft niet dat ze over grenzen zijn gegaan. Bewustwording van andersmans grenzen is belangrijk. En dan is er nog de groep omstanders die dingen ziet gebeuren, maar niet ingrijpt of het gedrag zelfs aanmoedigt. Ook daar is winst te behalen.”
Interventies
Er bestaan al verschillende interventies, waarbij de aandacht uitgaat naar het gedrag van de omstanders. Zo helpt de Rutgerscampagne “Ben je oké?” omstanders om in te grijpen bij ongewenst seksueel gedrag. Ook de rol van de horeca is heel belangrijk. Moedigen zij bepaald gedrag aan of juist niet? Eric licht toe: “Ik hoorde van een café waar jonge vrouwen werden uitgenodigd om op de bar te ‘twerken’ in ruil voor een drankje. Wat zijn de gevolgen van zo’n oproep? In elk geval beïnvloed je daarmee het gedrag van vrouwen én mannen. Personeel, maar ook inrichting van de omgeving is essentieel in het creëren van een veilige omgeving. Buiten het café spelen bijvoorbeeld de politie en het jongerenwerk een rol in de beïnvloeding van de veiligheidsbeleving.”
Samenwerken
Melanie neemt in haar afstudeeronderzoek ook een interventie op. “Ik zou het tof vinden als deze interventie wordt uitgevoerd op Stratum of bij een ander uitgaansgebied in Eindhoven. Stichting Nachtcollectief helpt met deze interventie en maakt het mogelijk om horeca en organisaties te betrekken bij het onderwerp.” Nachtcollectief Eindhoven is een stichting die de nachtcultuur in Eindhoven bewaakt. Het collectief adresseert thema’s zoals diversiteit, veiligheid en regelgeving.
Eric: “Samen met het Nachtcollectief en hun partners willen we vanuit het Centre of Expertise Health een bijdrage leveren aan veiligheid in het uitgaansleven. Bijvoorbeeld door studenten te laten onderzoeken en interventies te laten ontwikkelen, door voorlichting te geven aan studenten en door samen events te organiseren. We kijken uit naar een mooie samenwerking die kennis en kunde oplevert over veiligheid in het uitgaansleven, voor jonge vrouwen én mannen.”
Auteur: Christel Ruijs
