Inclusief denken en werken om zo de kansen binnen het onderwijs te vergroten. Dat is het doel van de werkgroep Diversiteit en Inclusie die door het NPO-geld opgezet kon worden. Projectleiders Karin Verouden en Yucata Lienga van de Lerarenopleiding in Tilburg waren er vanaf het eerste uur bij en doen er alles aan om dat doel te bereiken. Hieronder lichten ze één project uit: het Inclusiecafé. ‘Iedereen is hier welkom. Wellicht krijgen bezoekers een ander perspectief op maatschappelijke thema’s.’
Na de coronacrisis merkten Yucata en Karin op dat veel studenten een behoorlijke leerachterstand hadden, niet lekker in hun vel zaten én geen verbinding meer voelden met de opleiding. Vandaar dat ze de NPO-gelden hebben ingezet voor dit project. ‘Een inclusieve houding naar studenten toe, draagt eraan bij dat ze zich gezien, gehoord en verbonden voelen.’
Ze vonden dus dat er wat moest gebeuren op het vlak van diversiteit en inclusie op de docentenopleiding. Yucata: ‘Hoe gaan onze docenten om met alle verschillen die er zijn binnen de schoolmuren? Zijn ze zich bewust geworden van ingesleten patronen? Merken ze dat ze soms onbewust leerlingen buitensluiten? En gebruiken ze inclusief taalgebruik?’ Ze noemt een voorbeeld uit het verleden. ‘Ik hoorde vroegere collega’s op het mbo waar ik werkte weleens zeggen dat zij komend jaar ‘niet normaal veel’ buitenlandse namen in de klas hebben. Realiseren zij zich dat ze een vooroordeel hebben, dat ongetwijfeld consequenties heeft voor hun handelen? Het zijn vaak onbewuste vooroordelen die leiden tot onhandige uitspraken.’
Eerste idee
Samen met projectleider Kennedy Tielman zijn de dames kartrekkers binnen de werkgroep Diversiteit en Inclusie. Het idee voor het Inclusiecafé werd al snel geboren. ‘We wilden een fysieke plek op de campus Stappegoor creëren, waar collega’s maar ook studenten wellicht een ander perspectief krijgen op belangrijke maatschappelijke issues’, legt Yucata uit. ‘Een locatie waar we aandacht vragen voor die onderwerpen en er samen – op een ontspannen manier -over in gesprek kunnen gaan. Daardoor komt kennisdeling en bewustwording over een inclusieve houding als professional tot stand.’ Op 30 juni vond de eerste themamiddag plaats, die ging over Keti Koti. Er waren zo’n veertig mensen aanwezig. ‘We richten ons op studenten en docenten van de Fontys-campus in Tilburg, maar ook andere geïnteresseerden zijn welkom.’
Beleving
Alleen sprekers uitnodigen en informatie zenden is volgens Karin en Yucata niet genoeg. ‘Om mensen tot inzichten te laten komen, is het ook belangrijk om fysieke dingen te ervaren en te voelen’, aldus Yucata. ‘Tijdens de avond over Keti Koti was er bijvoorbeeld muziek van een Antilliaanse band en vertelde een gastspreekster uit Suriname over haar tot slaaf gemaakte voorouders. Verder serveerden we bitterhout, een typisch Surinaams kruid dat symbool staat voor het leed dat de mensen tijdens de slavernij hebben doorstaan. En wie wilde, kon kokosolie op andermans pols smeren. Tot slaaf gemaakten deden dat ook bij elkaars wonden, die ontstonden door de ketenen.’
Thema’s
Ongeveer twee keer per periode is er een themagericht Inclusiecafé gepland. Dit schooljaar gaan de bijeenkomsten onder andere over leven met blindheid, genderidentiteit en armoede. Karin en Yucata hopen dat er steeds meer mensen naar het Inclusiecafé komen. ‘We zijn allemaal verschillend van elkaar, maar we zijn allemaal mensen. Wezens met een ziel. Die is alleen niet altijd zichtbaar. Wat als we die wat meer aan elkaar voorstellen? Ons onderwijs én het onderwijs dat onze studenten later zelf geven, heeft dat hard nodig.’
Agenda
De thema’s voor het Inclusiecafé voor komend studiejaar zijn al gekozen:
Dinsdag 10 oktober | 12.00-14.00 uurDe witte stok (validiteit)Vrijdag 8 december 2023 | 12.00-14.00 uurPaarse vrijdag (genderidentiteit):Dinsdag 20 februari | 12.00 – 14.00 uur Fontys for Society (armoede)Dinsdag 5 maart | 12.00-14.00 uurVasten/Ramadan Dinsdag 2 april | 12.00 – 14.00 uur‘Lees voor je leven’ (persoonsvorming)Maandag 1 juli | 13.15-15.30 uurKeti koti
Tweede editie van het inclusiecafé op 10 oktober
Op 10 oktober vindt bij Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT) de tweede editie van het inclusiecafé plaats, met als thema ‘De witte stok’, over leven met een zichtbeperking. Lees meer en/of meld je aan.
