De opgave van hogescholen verandert, onder invloed van maatschappelijke, economische en technologische ontwikkelingen. Dat betekent dat ook de rol van de hbo-docent en de manier van werken in het hbo aan veranderingen onderhevig is. Dat vraagt van hbo-docenten om zich doorgaand te ontwikkelen, onder meer in de verschillende rollen die zij hebben in het onderwijs. De Hogeschool Utrecht, Hogeschool van Amsterdam en Fontys zijn in opdracht van Zestor, arbeidsmarkt- en opleidingsfonds voor het hbo, gestart met een project gericht op het versterken van de professionele ontwikkeling van hbo-docenten in teamverband.
Marian Thunnissen, Fontys: “We zien dat professionele ontwikkeling in het hbo vaak plaatsvindt in individuele scholingstrajecten, waarin professionele ontwikkeling los wordt getrokken van de dagelijkse werkpraktijk en van het team aan collega’s waarmee het onderwijs wordt verzorgd. In dit project gaan we met drie lectoraten onderzoek doen naar de vraag hoe docenten(teams), verweven met het primaire onderwijsproces, gezamenlijk hun professionele ontwikkeling kunnen versterken. Het doel van het project is om docententeams handvatten te bieden om zelf de leermogelijkheden in hun werkomgeving te vergroten.”
Ilya Zitter, Hogeschool Utrecht (HU): “Bijzonder aan dit project is de samenwerking tussen drie lectoraten die ieder vanuit hun eigen expertisegebied bijdragen aan het vraagstuk van docentprofessionalisering. We bundelen kennis over het samenwerken van professionals in teams vanuit de HvA, het ontwikkelen en benutten van talent in de werkcontext van Fontys en onze expertise vanuit lectoraat Beroepsonderwijs over onder andere het ontwerpen van leeromgevingen op de grens tussen school en de buitenwereld, daarbij trekken we bij de HU ook op met het lectoraat Werken in Onderwijs”
Daniel van Middelkoop, Hogeschool van Amsterdam, vult aan: “Waardevol aan het project is ook de actiegerichte aanpak: met docenten, HR en andere betrokkenen wordt het gesprek gevoerd en de activiteiten uitgevoerd, waardoor zij meteen de gelegenheid krijgen om de kennis toe te passen en hun handelingsvermogen direct wordt vergroot”.
Het project bestaat uit twee fasen. Voor de zomer van 2022 wordt bij vier tot zes docententeams onderzocht op welke wijze en op welke gebieden in docententeams wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de teamleden, en wat belangrijke randvoorwaarden en uitgangspunten zijn om dat ook zelfstandig als team te kunnen doen. Vervolgens starten drie experimenten waarin een jaar lang samen met docententeams een aanpak wordt ontwikkeld. We zien het praktijkgerichte onderzoek hierbij ook als vorm van professionalisering voor de betrokken docenten(teams). Met deze aanpak kunnen teams, in samenwerking met leidinggevende(n) en relevante ondersteunende diensten zoals HR(D) en docentprofessionalisering, zelf de randvoorwaarden en ontwerpprincipes (uitgangspunten) voor teamgericht ontwikkelen en professionalisering versterken.
De aanpak wordt, met een eindrapportage en een bundel met best practices, aan het eind van het project gedeeld met andere hbo-instellingen. Gertrud Lemmens, Zestor: “De beoogde opbrengst is een stevige basis voor hogescholen zodat helder wordt welke keuzes kunnen worden gemaakt om de mogelijkheden van professionals om samen te leren in verwevenheid met het primaire proces te versterken en te vergroten. Naar verwachting kunnen we eind 2023 de opbrengsten delen en daarnaast zullen we gedurende het traject tussentijdse inzichten delen.”
Voor meer achtergrondinformatie kun je de projectpagina raadplegen.
