De kennis en kunde van technische en medische opleidingen combineren en studenten ervaring op laten doen met medisch-technische onderzoeksvraagstukken. Dat is het doel van Fontysdocent-onderzoeker Jorge Uquillas Paredes, die dit schooljaar startte met zijn onderzoekslijn en onderwijsprogramma Applied Biomedical Sciences & Engineering (ABSE). Laura van den Eijnden en Timo Schoon, vierdejaars studenten Toegepaste Wiskunde, maakten kennis met dit vakgebied via een onderzoekproject en zijn beiden enthousiast.
Foto: Studenten Timo Schoon (2e van links) en Laura van den Eijnden (rechts) met hun medestudenten van het onderzoeksproject.
Het Semester 7 (S7)-project waar studenten van verschillende opleidingen van Fontys Engineering aan werkten, focuste op het herstel van de knie na een voorste kruisbandoperatie. Studente Laura van den Eijnden: ‘Ik vond het leuk om aan dit project te werken, omdat het medische vakgebied mijn interesse heeft. Ik twijfelde bij het kiezen van een opleiding tussen mijn huidige en een opleiding gericht op de medische sector. Door dit onderzoeksproject heb ik ervaren dat ik toegepaste wiskunde ook in die sector kan toepassen.’
Volgens medestudent Timo Schoon is de kennis van medisch specialisten over data en het gebruik ervan nog beperkt. Hij ziet veel kansen om met data science een waardevolle bijdrage te leveren aan het medische vakgebied. ‘Door wiskunde, machine learning en AI te combineren, valt er nog veel te winnen.’
Biomarkers
De twee studenten gingen tijdens het S7-project aan de slag met biomarkers. Deze ‘markers’ zijn meetbare indicatoren, die informatie geven over de processen binnen het menselijk lichaam. Denk hierbij aan afbraakstoffen en hormonen. Deze kunnen gemakkelijk gemeten worden uit lichaamsvloeistoffen waar onder bloed. Door de gegevens hierover bij te houden en te combineren, geven ze relevante informatie over de status van een patiënt na bijvoorbeeld een operatie.
‘Bij herstel na een voorste kniebandoperatie leveren die biomarkers info op over wat er gebeurt in het lichaam. Met die info kun je specifiek per persoon een plan van aanpak voor revalidatie maken’, licht Timo toe. Echter het gebruik van die biomarkers staat volgens de student nog in de kinderschoenen. Toch weerhield dat hem en zijn medestudenten er niet van om deze methode te gebruiken voor hun S7-project. Dat leverde hen de prijs op voor het best uitgevoerde project tijdens het event Engineering & Technologie in Practice van Fontys Engineering.
Nieuwe groep studenten
Jorge ziet dat er vanuit het werkveld grote behoefte is aan professionals die kennis uit de vakgebieden engineering en applied science kunnen combineren. ‘Voor Fontys biedt dit de mogelijkheid om een nieuwe groep studenten aan te trekken. Studenten die interesse hebben in de medische sector en die praktisch technisch bezig willen zijn.’
Daarnaast ziet de docent-onderzoeker nieuwe mogelijkheden ontstaan om op een meer formeel niveau samen te werken met medische instanties. ‘Voor Fontys liggen er volop kansen om samenwerkingen aan te gaan met zorgverleners, ziekenhuizen, bedrijven en andere kennisinstellingen, zoals bijvoorbeeld de TU/e. Waar al onderzoek gedaan wordt in dit vakgebied. We kunnen als hbo daar mooi bij aansluiten. Ik zie ons niet als concurrenten. We vullen elkaar aan en de focus van Fontys is gericht op toegepast onderzoek.’
Enthousiasme en experimenteren
Samen met drie andere docent-onderzoekers, Ester Rieter, Yvonne van Lith en Paul Passarinho, is Jorge met de invulling van het ABSE-programma aan de slag gegaan. De vier ontwikkelden een minor, die in februari 2025 van start gaat. ‘We gaan niet een geheel nieuw programma opzetten, maar combineren de kennis die er binnen verschillende opleidingen al is. We mikken voor de minor op ongeveer dertig studenten. Ze gaan AI en machine learning inzetten om data te begrijpen, onderzoeken en toe te passen in het medische vakgebied. Mijn ervaring is dat studenten tegenwoordig vooral hun kennis zo willen ontwikkelen dat ze het praktisch toe kunnen passen.’
Om de minor voor een student te laten slagen, zijn enthousiasme en de durf om te experimenteren de belangrijkste ingrediënten volgens de docent-onderzoeker.
Waardevolle samenwerking
Voor het S7-project werkten de studenten samen met Rob Janssen, orthopedisch chirurg in het Maxima Medisch Centrum in Eindhoven. Voor Jorge is die samenwerking essentieel om de juiste invulling te geven aan het programma van ABSE. ‘Je kunt het juiste onderzoek alleen opzetten, als je begrijpt wat de medisch specialist zou helpen om zijn processen te optimaliseren. Je moet weten wat de dokter weet. Alleen zo kun je er een waardevolle samenwerking van maken.’
Daarom kregen Timo en Laura tijdens de uitvoering van hun S7-project de kans om mee te kijken tijdens een operatie van Janssen. ‘Het was een hele gave ervaring om in de OK te staan en mee te kijken’, vertelt Laura. Ze is blij dat ze via het S7-project heeft kunnen ontdekken wat de mogelijkheden met haar opleiding zijn in de medische sector. Omdat het haar zo goed beviel, gaat ze stagelopen in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Voor Timo was zijn deelname aan het project ‘een wake-up call. Ik ga na mijn hbo-studie een master Data Science volgen en wellicht kom ik op de lange termijn wel in het medische vakgebied terecht. Want het is echt een meerwaarde om kennis van verschillende vakgebieden te combineren.’
Vragen
Heb je vragen over het programma van Applied Biomedical Sciences & Engineering, neem dan via mail contact op met Jorge Uquillas Paredes.
